วันพุธที่ 11 มิถุนายน พ.ศ. 2568

อิคิไก

เอาจริง... ส่วนตัวได้ยินคำว่า ‘อิคิไก‘ ก็จากหนังสือบ้าง บทความต่างๆ บ้าง รวมถึง TEDx talk บ้าง แต่พอคิดอีกที ทุกครั้งที่เดินทางไปญี่ปุ่น เราไม่สามารถให้คำจำกัดความถึง ‘อิคิไก’ ได้ชัดเจนผ่านคำตอบของคนญี่ปุ่นเท่าไหร่ หนังสือญี่ปุ่นเองก็ไม่ได้มีเยอะมากนัก แนวคิดนี้จึงเป็นการสรุปและพัฒนา... ผ่านการเฝ้าสังเกตพฤติกรรม วิธีการใช้ชีวิตและรูปแบบการทำงานของคนญี่ปุ่นด้วยมุมมองของคนที่อยู่ด้านนอก
เพราะงั้นแปลว่า “ส่วนลึกและระบบอัตโนมัติที่ถูกปลูกผังต่อๆ กันมา” ต่างหากที่เป็นคำตอบภายใน และทั้งหมดก็ถ่ายทอดเป็นวงกลมหรือแผนภาพอิคิไก....

🔍 หลักการของ Ikigai มี 4 องค์ประกอบสำคัญที่เราต้องหาจุดตัดร่วมกัน
 1. สิ่งที่รัก (What you love) ❤️
= สิ่งที่เราทำแล้วมีความสุข รู้สึกสนุก เพลิดเพลินจนลืมเวลา
 2. สิ่งที่ทำได้ดี (What you are good at) ✨
= ทักษะ ความสามารถ หรือพรสวรรค์ที่เรามี
 3. สิ่งที่โลกต้องการ (What the world needs) 🌏
= สิ่งที่มีคุณค่า มีประโยชน์ต่อผู้อื่น/สังคม
 4. สิ่งที่ได้รับค่าตอบแทน (What you can be paid for) 💰
= สิ่งที่ทำแล้วสามารถเลี้ยงชีพได้ หรือมีคนพร้อมจ่ายให้เราทำสิ่งนั้น

🌀 จุดตัดของแต่ละคู่ ’ความหมาย‘ คือ:
 • สิ่งที่รัก + ทำได้ดี = ความหลงใหล (Passion)
 • สิ่งที่รัก + โลกต้องการ = พันธกิจ (Mission)
 • สิ่งที่ทำได้ดี + มีคนจ่ายเงินให้ = อาชีพ (Profession)
 • โลกต้องการ + มีคนจ่ายเงินให้ = วิชาชีพ (Vocation)

เมื่อทั้ง 4 ด้านซ้อนทับกันพอดีตรงกลาง = อิคิไกของเรา

แล้วทีนี้เราจะรู้ได้อย่างไรหรือค้นหา ‘อิคิไก’ ได้ด้วยวิธีไหน เราเองก็ต้องกลับมาตั้งต้นที่ภายในของเราให้ได้ก่อน ด้วยคำถามสี่ข้อนี้
 • เราทำอะไรแล้วรู้สึกมีชีวิตชีวา?
 • มีอะไรที่เราทำได้ดีกว่าคนทั่วไป?
 • ปัญหาอะไรในโลกที่เราอยากช่วยแก้?
 • มีทักษะไหนที่คนพร้อมจ่ายเงินให้เรา?

🔍 เมื่อรู้ว่าคำถามที่เราจะถามตัวเองแล้วคืออะไร ส่วนถัดไปก็จะเป็นการเขียนสิ่งต่างๆเหล่านั้นออกมา เพื่อเติมเต็มเหตุและผลให้ครบถ้วน 
 1. เขียนกิจกรรมที่เราทำในแต่ละช่วงเวลา
 2. ระบุว่ากิจกรรมนั้นเกี่ยวข้องกับองค์ประกอบใดของ Ikigai:
 • ❤️ สิ่งที่รัก
 • ✨ สิ่งที่ถนัด
 • 🌍 สิ่งที่โลกต้องการ
 • 💰 สิ่งที่สร้างรายได้
 3. สะท้อนความรู้สึกหลังทำ
 4. เติมรายละเอียดเพิ่ม เช่น จะปรับปรุงอย่างไร, อยากทำบ่อยขึ้นมั๊ย ฯลฯ

🌟 เป้าหมาย คือให้ในแต่ละวัน มีกิจกรรมอย่างน้อย 1 อย่าง ที่ครอบคลุมทั้ง 4 ด้านของ ‘อิคิไก’ หรือใกล้เคียงมากที่สุด เพื่อชีวิตที่สมดุล มีคุณค่า และมีพลังจากภายใน

ผมลองออกแบบตารางในแต่ละวันสำหรับเติม ’ข้อมูล‘ เพื่อค้นหาอิคิไกของแต่ละคน... 

🌅 6:00–9:00 น.
 • วันนี้อยากตื่นขึ้นมาเพื่ออะไร
 • มีกิจกรรมใดบ้างที่ทำให้เราเริ่มวันด้วยความกระตือรือร้น...

📝 เขียนกิจกรรมที่วางแผนจะทำ
💡 สิ่งนี้ตรงกับด้านไหนของ ’อิคิไก‘
(❤️ รัก / ✨ ถนัด / 🌍 โลกต้องการ / 💰 สร้างรายได้)

☀️ 9:00–12:00 น.
 • ตอนนี้เรากำลังใช้ทักษะที่ถนัดอยู่หรือไม่
 • งานที่ทำตอบโจทย์ความสามารถนั้นรึเปล่า

📝 กิจกรรมที่ทำช่วงนี้... เป็นอะไร
💡 สิ่งนี้ตรงกับด้านใดของ ’อิคิไก‘

🍱 13:00–17:00 น.
 • สิ่งที่เราทำมีคุณค่าต่อคนอื่นหรือไม่
 • มีใครได้รับประโยชน์จากสิ่งที่เราทำอยู่บ้าง

📝 กิจกรรมที่ทำช่วงนี้... เป็นอะไร
💡 สิ่งนี้ตรงกับด้านใดของ ’อิคิไก‘

🌆 17:00–20:00 น.
 • เราได้ใช้เวลากับสิ่งที่คุณรักหรือยัง
 • มีกิจกรรมใดที่เติมเต็มหัวใจของเรา

📝 กิจกรรมที่ทำช่วงนี้... เป็นอะไร
💡 สิ่งนี้ตรงกับด้านใดของ ’อิคิไก‘

🌙 20:00–22:00 น.
 • วันนี้เราได้ใช้ชีวิตตรงกับ “อิคิไก” แค่ไหน
 • อะไรคือสิ่งที่ทำให้วันนี้มีความหมายสำหรับเรา

📝 บันทึกสิ่งที่เรียนรู้/สิ่งที่รู้สึกขอบคุณ
💡 มีอะไรอยากปรับให้ดีขึ้นพรุ่งนี้

✨ สรุปท้ายวัน
 • องค์ประกอบของ ’อิคิไก‘ ที่เราได้ใช้มากที่สุดวันนี้คือ: ???
 • องค์ประกอบที่ยังน้อย/ขาดไปคือ: ???
 • สิ่งหนึ่งที่จะเพิ่มเข้าไปในวันพรุ่งนี้คือ: ???

ทั้งหมดนี้
น่าจะทำให้เราเห็นภาพของอิคิไกได้ดีขึ้น แต่... อย่างที่กล่าวไว้ตอนต้นว่า “ไม่จำเป็นเลยที่เราจะต้อฃพยายามค้นหาความหมายของอิคิไก” แค่เรารู้ว่าอะไรคือสิ่งที่ชอบและทำได้ดี เพื่อพัฒนาไปเป็นทักษะและกระบวนการที่คนอื่นไม่สามารถทำได้ดีเท่าเรา รวมถึงเป็นที่ต้องการ..ในโลกใบนี้ ก็โอเคแล้ว

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น

10 สิ่งที่โคตรเสียเวลาชีวิต

1. เถียงเพื่อชนะคนที่ไม่อยากเข้าใจ เขาใช้พลังไปกับการอธิบายให้คนที่ไม่ตั้งใจฟังเข้าใจทั้งที่อีกฝ่ายไม่ได้อยากเข้าใจตั้งแต่แรกแล้...