1. ความหมาย
การเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ คือกระบวนการเรียนรู้ที่ผู้เรียน ตั้งคำถาม สืบค้นข้อมูล วิเคราะห์ และสร้างความเข้าใจด้วยตนเอง ครูทำหน้าที่เป็นผู้ชี้แนะแนวทาง ให้คำปรึกษา และจัดสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการเรียนรู้
• เน้น “ถาม-ค้น-คิด-สรุป”
• ช่วยพัฒนาทักษะการคิดเชิงวิพากษ์ (Critical Thinking) และเชื่อมโยงความรู้ประวัติศาสตร์เข้ากับชีวิตจริง
2. ขั้นตอนการสอนแบบ Inquiry-Based Learning
โดยทั่วไปสามารถจัดเป็น 5 ขั้นตอนหลัก (บางแหล่งอาจใช้ 4-6 ขั้นตอน แต่แก่นหลักเหมือนกัน)
2.1 การตั้งคำถาม (Questioning)
• ครูกระตุ้นให้ผู้เรียนตั้งคำถามเกี่ยวกับเหตุการณ์ บุคคล หรือปรากฏการณ์ทางประวัติศาสตร์
• ตัวอย่างคำถาม:
• “ทำไมกรุงศรีอยุธยาต้องเสียแก่พม่า?”
• “การปฏิรูปการปกครองสมัยรัชกาลที่ 5 ส่งผลต่อชีวิตประชาชนอย่างไร?”
• คำถามควรเปิดกว้าง (Open-ended) ไม่ใช่ถามเพื่อให้ตอบถูก-ผิดเพียงอย่างเดียว
2.2 การเก็บข้อมูล/สืบค้น (Investigating)
• ผู้เรียนค้นคว้าข้อมูลจากหลายแหล่ง เช่น:
• เอกสารทางประวัติศาสตร์ หนังสือเรียน อินเทอร์เน็ต
• พิพิธภัณฑ์ ภาพถ่าย แผนที่ จดหมายเก่า
• ครูแนะนำวิธีประเมินความน่าเชื่อถือของแหล่งข้อมูล
2.3 การวิเคราะห์และตีความ (Analyzing & Interpreting)
• ให้ผู้เรียน สังเคราะห์ข้อมูลจากหลายแหล่ง เพื่อหาคำตอบ
• ฝึกการเชื่อมโยงเหตุ-ผล เช่น:
• เหตุการณ์ทางการเมือง → ผลกระทบต่อสังคม
• เหตุการณ์ในอดีต → บริบทของยุคสมัย
2.4 การสรุปความรู้ (Drawing Conclusions)
• ผู้เรียนสรุปคำตอบของตนเองจากหลักฐานและวิเคราะห์ที่ทำไว้
• สามารถนำเสนอในรูปแบบต่าง ๆ เช่น:
• รายงานสั้น
• การอภิปรายกลุ่ม
• โปสเตอร์หรือ Mind Map
2.5 การสะท้อนผล (Reflection)
• ผู้เรียนสะท้อนว่า:
• เรียนรู้อะไรจากกระบวนการนี้
• การเข้าใจประวัติศาสตร์เปลี่ยนไปอย่างไร
• สามารถนำไปประยุกต์ใช้กับชีวิตหรือสังคมปัจจุบันได้อย่างไร
3. ตัวอย่างกิจกรรม IBL ในห้องเรียนประวัติศาสตร์
เรื่อง การเสียกรุงศรีอยุธยา
• กิจกรรม ผู้เรียนค้นคว้าข้อมูลจากเอกสารและแหล่งออนไลน์ วิเคราะห์สาเหตุและผลกระทบ
• ผลลัพธ์ที่ได้ เข้าใจความซับซ้อนของเหตุการณ์และมุมมองต่าง ๆ
เรื่อง การปฏิรูปการปกครองรัชกาลที่ 5
• กิจกรรม ผู้เรียนแบ่งกลุ่มศึกษาแต่ละด้าน เช่น การเมือง เศรษฐกิจ การศึกษา นำเสนอผล
• ผลลัพธ์ที่ได้ พัฒนาการคิดเชิงวิเคราะห์และทักษะการทำงานเป็นทีม
เรื่อง บุคคลสำคัญในยุคสมัยต่าง ๆ
• กิจกรรม ตั้งคำถามว่า “เขามีบทบาทอย่างไรต่อชาติ?” สืบค้นหลักฐาน ประเมินความสำคัญ
• ผลลัพธ์ที่ได้ ฝึกการประเมินหลักฐานและสร้างมุมมองส่วนตัว
4. ข้อดีของ IBL
• ผู้เรียน มีส่วนร่วมและรับผิดชอบต่อการเรียนรู้ของตัวเอง
• พัฒนาทักษะ คิดวิเคราะห์ วิพากษ์ และแก้ปัญหา
• ทำให้ผู้เรียน เข้าใจเหตุผลและบริบทของเหตุการณ์ ไม่ใช่แค่จำวันเวลา
• เชื่อมโยงความรู้ประวัติศาสตร์กับ ชีวิตจริงและสังคมปัจจุบัน
#fblifestyle
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น