40 คำคมทรงพลังจาก Immanuel Kant นักปรัชญาผู้พลิกความคิดระดับโลก
.
เมื่อพูดถึงปรัชญาตะวันตก หากไม่รู้จักอิมมานูเอล คานท์ก็เหมือนดื่มกาแฟโดยไม่ใส่น้ำ - มันขมเกินไปและพลาดสิ่งสำคัญไป เขาคือปราชญ์ผู้ไม่เคยออกจากบ้านเกิด แต่ความคิดกลับเดินทางไปทั่วโลก
.
ในปี 1724 เด็กชายจากครอบครัวช่างทำเครื่องหนังคนหนึ่งถือกำเนิดขึ้นในเมืองเคอนิกส์แบร์ก ไม่มีใครคาดคิดว่าเด็กชายที่ชื่อว่าอิมมานูเอลคนนี้ จะกลายเป็นนักปรัชญาที่สังเคราะห์แนวคิดสำคัญของยุคสมัย - ทั้งลัทธิเหตุผลนิยมที่เชื่อในพลังของตรรกะ และลัทธิประสบการณ์นิยมที่ยึดการสังเกตเป็นที่ตั้ง
.
คานท์ได้สร้างปรัชญาแบบใหม่ที่เรียกว่า Transcendental Idealism ซึ่งอธิบายว่าความจริงที่เรารับรู้นั้นถูกกรองและจัดระเบียบโดยโครงสร้างของจิตใจมนุษย์เอง ด้วยผลงานชิ้นเอกอย่าง "Critique of Pure Reason" (1781) คานท์ได้ปฏิวัติวิธีคิดของมนุษย์ จนทำให้เดวิด ฮูมต้องสะดุ้งตื่นจาก "การหลับใหล" แม้ว่าตัวคานท์เองจะชอบเข้านอนแต่หัวค่ำ
.
ตลอด 79 ปีของชีวิต ชายผู้มีตารางชีวิตแม่นยำราวกับนาฬิกาสวิสคนนี้ไม่เคยเดินทางไกลเกิน 16 กิโลเมตรจากบ้านเกิด แต่ความคิดของเขากลับไม่มีพรมแดน ใน "Groundwork of the Metaphysics of Morals" (1785) เขาได้วางรากฐานจริยศาสตร์สมัยใหม่ "Critique of Practical Reason" (1788) และ "Critique of Judgment" (1790) สร้างสะพานเชื่อมระหว่างโลกแห่งธรรมชาติและโลกแห่งเสรีภาพ
.
เขาถูกเรียกว่าเป็น "เพชฌฆาตทางความคิด" เพราะความคิดของเขาทำลายความเชื่อเก่าๆ จนราบคาบ แต่ก็เป็นเพชฌฆาตที่มีระเบียบที่สุดในประวัติศาสตร์ จนเพื่อนบ้านถึงกับตั้งนาฬิกาตามการเดินเล่นประจำวันของเขาได้
.
และนี่คือ 40 คำคมที่กลั่นกรองจากมันสมองของปราชญ์ผู้เคร่งครัดจนเป็นตำนาน
.
.
1. "Do the right thing because it is right."
"จงทำสิ่งที่ถูกต้อง เพราะมันถูกต้อง"
.
.
2. "Rules for Happiness: something to do, someone to love, something to hope for."
"กฎแห่งความสุข: มีสิ่งให้ทำ มีใครสักคนให้รัก และมีสิ่งที่หวัง"
.
.
3. "Science is organized knowledge. Wisdom is organized life."
"วิทยาศาสตร์คือความรู้ที่มีการจัดระเบียบ ปัญญาคือชีวิตที่มีการจัดระเบียบ"
.
.
4. "Patience is the strength of the weak, impatience is the weakness of the strong."
"ความอดทนคือพลังของผู้ที่อ่อนแอ ความใจร้อนคือจุดอ่อนของผู้ที่แข็งแกร่ง"
.
.
5. "Act that your principle of action might safely be made a law for the whole world."
"จงกระทำในแบบที่หลักการของคุณสามารถเป็นกฎสำหรับทั้งโลกได้"
.
.
6. "Always treat people as ends in themselves, never as means to an end."
"จงปฏิบัติต่อผู้คนในฐานะเป้าหมายในตัวเอง ไม่ใช่เพียงเครื่องมือเพื่อบรรลุเป้าหมาย"
.
.
7. "You only know me as you see me, not as I actually am."
"คุณรู้จักฉันเพียงเท่าที่คุณเห็นฉัน ไม่ใช่ในแบบที่ฉันเป็นจริงๆ"
.
.
8. "Morality is not the doctrine of how we may make ourselves happy, but how we may make ourselves worthy of happiness."
"ศีลธรรมไม่ใช่คำสอนในการทำให้เรามีความสุข แต่เป็นการทำให้เราเหมาะสมที่จะมีความสุข"
.
.
9. "Experience without theory is blind, but theory without experience is mere intellectual play."
"ประสบการณ์ที่ไม่มีทฤษฎีคือความมืดบอด แต่ทฤษฎีที่ไม่มีประสบการณ์เป็นเพียงการเล่นทางปัญญา"
.
.
10. "Beneficence is a duty."
"ความเมตตากรุณาเป็นหน้าที่"
.
.
11. "Enlightenment is man’s emergence from his self-incurred immaturity."
"การรู้แจ้งคือการที่มนุษย์ก้าวออกจากความไม่บรรลุนิติภาวะที่ตนสร้างขึ้นเอง"
.
.
12. "All perception is colored by emotion."
"การรับรู้ทั้งหมดถูกแต่งแต้มด้วยอารมณ์"
.
.
13. "In law a man is guilty when he violates the rights of others. In ethics he is guilty if he only thinks of doing so."
"ตามกฎหมาย คนมีความผิดเมื่อเขาละเมิดสิทธิของผู้อื่น แต่ในศีลธรรม เขามีความผิดแม้เพียงคิดจะทำ"
.
.
14. "Great minds think for themselves."
"จิตใจที่ยิ่งใหญ่คิดด้วยตัวเอง"
.
.
15. "Reason can never prove the existence of God."
"เหตุผลไม่อาจพิสูจน์การมีอยู่ของพระเจ้าได้"
.
.
16. "Three things tell a man: his eyes, his friends and his favorite quotes."
"สามสิ่งที่บอกตัวตนของคนได้คือ ดวงตา เพื่อน และคำคมที่เขาชื่นชอบ"
.
.
17. "Perpetual Peace is only found in the graveyard."
"สันติภาพถาวรพบได้เพียงในสุสาน"
.
.
18. "Nature, when left to universal laws, tends to produce regularity out of chaos."
"ธรรมชาติ เมื่อปล่อยให้เป็นไปตามกฎสากล มักสร้างความเป็นระเบียบจากความวุ่นวาย"
.
.
19. "The only thing that is good without qualification is a good will."
"สิ่งเดียวที่ดีโดยไม่ต้องอาศัยคุณสมบัติใดๆ คือเจตนาดี"
.
.
20. "Give a man everything he wants and at that moment everything is not everything."
"ให้ทุกสิ่งที่คนต้องการแก่เขา แล้วในตอนนั้นเขาจะพบว่าทุกสิ่งไม่ใช่ทุกสิ่ง"
.
.
21. "If man makes himself a worm he must not complain when he is trodden on."
"ถ้ามนุษย์ทำตัวเองให้เป็นหนอน เขาไม่ควรบ่นเมื่อถูกเหยียบ"
.
.
22. "The business of philosophy is not to give rules, but to analyze the private judgments of common reason."
"หน้าที่ของปรัชญาไม่ใช่การให้กฎเกณฑ์ แต่คือการวิเคราะห์วิจารณญาณส่วนตัวของเหตุผลทั่วไป"
.
.
23. "Procrastination is hardly more evil than grasping impatience."
"การผัดวันประกันพรุ่งไม่ได้เลวร้ายไปกว่าความใจร้อนที่อยากได้ทันที"
.
.
24. "Freedom is the alone unoriginated birthright of man, and belongs to him by force of his humanity; and is independence on the will and co-action of every other in so far as this consists with every other person’s freedom."
"เสรีภาพเป็นสิทธิแรกเกิดของมนุษย์ และเป็นของเขาเพราะความเป็นมนุษย์ และเป็นอิสระจากเจตจำนงและการกระทำร่วมกันของผู้อื่น ตราบใดที่สอดคล้องกับเสรีภาพของผู้อื่นทุกคน"
.
.
25. "The hand is the visible part of the brain."
"มือคือส่วนที่มองเห็นได้ของสมอง"
.
.
26. "Happiness is not an ideal of reason, but of imagination."
"ความสุขไม่ใช่อุดมคติของเหตุผล แต่เป็นของจินตนาการ"
.
.
27. "Man desired concord; but nature knows better what is good for his species; she desires discord. Man wants to live easy and content; but nature compels him to leave ease... and throw himself into roils and labors."
"มนุษย์ปรารถนาความสามัคคี แต่ธรรมชาติรู้ดีกว่าสิ่งใดที่เหมาะสมกับเผ่าพันธุ์ของเขา ธรรมชาติต้องการความขัดแย้ง มนุษย์ต้องการชีวิตที่ง่ายและสบายใจ แต่ธรรมชาติบังคับให้เขาออกจากความง่ายดายและเข้าสู่ความยุ่งยากและความเหนื่อยยาก"
.
.
28. "Arrogance is, as it were, a solicitation on the part of one seeking honor for followers, whom he thinks he is entitled to treat with contempt."
"ความหยิ่งยโสเป็นเหมือนการร้องขอเกียรติยศจากผู้ติดตาม ซึ่งเขาเชื่อว่าตนมีสิทธิ์ดูถูกพวกเขา"
.
.
29. "Out of the crooked timber of humanity, no straight thing can ever be made."
"จากไม้ที่คดงอแห่งมนุษยชาติ ไม่มีสิ่งตรงใดถูกสร้างขึ้นมาได้เลย"
.
.
30. "Metaphysics is a dark ocean without shores or lighthouse, strewn with many a philosophic wreck."
"อภิปรัชญาเป็นมหาสมุทรที่มืดมิดไร้ชายฝั่งหรือประภาคาร เต็มไปด้วยซากปรัชญาที่แตกสลาย"
.
.
31. "It is often necessary to make a decision on the basis of knowledge sufficient for action but insufficient to satisfy the intellect."
"บางครั้งจำเป็นต้องตัดสินใจบนพื้นฐานของความรู้ที่เพียงพอสำหรับการกระทำ แต่ไม่เพียงพอที่จะทำให้ปัญญาพอใจ"
.
.
32. "Seek not the favor of the multitude; it is seldom got by honest and lawful means. But seek the testimony of few; and number not voices, but weigh them."
"อย่าแสวงหาความโปรดปรานจากคนหมู่มาก เพราะน้อยครั้งที่จะได้มาด้วยความซื่อสัตย์และถูกต้อง แต่จงแสวงหาคำยืนยันจากคนเพียงไม่กี่คน และอย่านับเสียง แต่จงชั่งน้ำหนักพวกมัน"
.
.
33. "Even philosophers will praise war as ennobling mankind, forgetting the Greek who said: ‘War is bad in that it begets more evil than it kills.’"
"แม้แต่นักปรัชญาก็ยังยกย่องสงครามว่าเป็นสิ่งที่ทำให้มนุษยชาติสูงส่ง โดยลืมคำพูดของชาวกรีกที่ว่า 'สงครามนั้นเลวร้ายเพราะมันสร้างความชั่วมากกว่าที่มันทำลาย'"
.
.
34. "In the kingdom of ends everything has either a price or a dignity. What has a price can be replaced by something else as its equivalent; what on the other hand is raised above all price and therefore admits of no equivalent has a dignity."
"ในอาณาจักรแห่งเป้าหมาย ทุกสิ่งมีทั้งราคาและศักดิ์ศรี สิ่งที่มีราคาสามารถถูกแทนที่ได้ด้วยสิ่งอื่นที่เทียบเท่าได้ แต่สิ่งที่อยู่เหนือราคาทั้งปวงและไม่สามารถเทียบเท่าได้คือสิ่งที่มีศักดิ์ศรี"
.
.
35. "We are enriched not by what we possess, but by what we can do without."
"เราร่ำรวยไม่ใช่ด้วยสิ่งที่เรามี แต่ด้วยสิ่งที่เราสามารถขาดได้"
.
.
36. "If you punish a child for being naughty, and reward him for being good, he will do right merely for the sake of the reward; and when he goes out into the world and finds that goodness is not always rewarded, nor wickedness always punished, he will grow into a man who only thinks about how he may get on in the world, and does right or wrong according as he finds advantage to himself."
"หากคุณลงโทษเด็กเพราะความซุกซน และให้รางวัลเมื่อเขาทำดี เขาจะทำสิ่งที่ถูกต้องเพียงเพื่อรางวัล และเมื่อเขาออกไปสู่โลกและพบว่าความดีไม่ได้รับรางวัลเสมอไป และความชั่วไม่ได้ถูกลงโทษเสมอไป เขาจะเติบโตเป็นคนที่คิดเพียงว่าตนจะอยู่รอดในโลกอย่างไร และทำสิ่งที่ถูกหรือผิดตามที่เขาเห็นว่าตนได้ประโยชน์"
.
.
37. "Riches ennoble a man’s circumstances, but not himself."
"ความร่ำรวยทำให้สภาพแวดล้อมของคนสูงส่งขึ้น แต่ไม่ใช่ตัวเขาเอง"
.
.
38. "But only he who, himself enlightened, is not afraid of shadows."
"แต่มีเพียงผู้ที่ตนเองรู้แจ้งแล้วเท่านั้น ที่ไม่กลัวเงามืด"
.
.
39. "Nothing is divine but what is agreeable to reason."
"ไม่มีสิ่งใดเป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์ นอกจากสิ่งที่สอดคล้องกับเหตุผล"
.
.
40. "Act in such a way that you will be worthy of being happy."
"จงกระทำในแบบที่คุณคู่ควรกับการมีความสุข"
.
.
============================
.
[ แนวคิด "Transcendental Idealism" ของ อิมมานูเอล คานท์ ]
.
.
คานท์เสนอว่าสิ่งที่เราเรียกว่า "ความจริง" นั้นมีสองระดับ: ระดับแรกคือ "สิ่งที่เป็นจริง" (things-in-themselves) ซึ่งเป็นความจริงแท้ที่ดำรงอยู่อย่างอิสระ แต่เราไม่มีทางเข้าถึงมันได้โดยตรง และระดับที่สองคือ "ปรากฏการณ์" (appearances) ซึ่งเป็นภาพที่ปรากฏในการรับรู้ของเรา
.
ทำไมเราถึงไม่สามารถเข้าถึงความจริงแท้ได้? คานท์อธิบายว่าจิตใจมนุษย์มีโครงสร้างพื้นฐานที่ใช้จัดการกับข้อมูลที่รับเข้ามา โครงสร้างนี้ประกอบด้วย "รูปแบบของการรับรู้" สองอย่างคือ เวลาและพื้นที่ เหมือนกับว่าจิตใจของเรามีแว่นตาพิเศษที่ถอดไม่ได้ ทุกอย่างที่เราเห็นและเข้าใจจึงต้องผ่านเลนส์นี้เสมอ
.
ยกตัวอย่างง่ายๆ เวลาเราเห็นต้นไม้ สิ่งที่เรารับรู้ไม่ใช่ "ต้นไม้จริงๆ" แต่เป็น "ต้นไม้ที่ถูกประมวลผลโดยจิตใจของเรา" - มันถูกจัดวางในพื้นที่ (มีขนาด รูปร่าง ตำแหน่ง) และในเวลา (เราเห็นมันในขณะนี้ เปรียบเทียบกับภาพในความทรงจำ) ทั้งที่ "เวลา" และ "พื้นที่" อาจไม่ได้มีอยู่จริงในความเป็นจริงแท้
.
แนวคิดนี้นำไปสู่การปฏิวัติทางความคิดครั้งใหญ่ที่คานท์เรียกว่าเทียบได้กับการปฏิวัติของโคเปอร์นิคัส - เหมือนกับที่โคเปอร์นิคัสพลิกความเข้าใจจากการที่ดวงอาทิตย์โคจรรอบโลก มาเป็นโลกโคจรรอบดวงอาทิตย์ คานท์ก็พลิกความเข้าใจจากการที่จิตใจมนุษย์ต้องปรับตัวให้เข้ากับความจริงภายนอก มาเป็นความจริงที่เราเห็นต้องปรับตัวให้เข้ากับโครงสร้างของจิตใจมนุษย์
.
นี่คือจุดเริ่มต้นของการปฏิวัติทางปรัชญาที่ส่งผลกระทบมาจนถึงปัจจุบัน ทำให้เราต้องตั้งคำถามกับทุกสิ่งที่เคยเชื่อ และเปิดมุมมองใหม่ในการทำความเข้าใจตัวเอง โลก และจักรวาล ที่ยังคงท้าทายและกระตุ้นปัญญาของผู้คนมาจนถึงทุกวันนี้
.
.
.
.
#SuccessStrategies #Quotes #Kantianism #Transcendental #Idealism
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น