ดิน–น้ำ–ต้นไม้–พืช–สัตว์–คน อยู่ร่วมกันอย่างสมดุล ตามหลัก เกษตรทฤษฎีใหม่ และเศรษฐกิจพอเพียง ปลูกกิน ปลูกขาย ลดของเสียให้เป็นศูนย์เพื่อให้กลายเป็นอาหารสัตว์-ปุ๋ยลดค่าใช้จ่ายในฟาร์ม
.
🔰 น้ำคือชีวิต สระเก็บน้ำ + บ่อเลี้ยงปลา
- สระเก็บน้ำ (บนซ้าย) รับน้ำฝน–ชะลอน้ำ
- บ่อเลี้ยงปลา/เลี้ยงหอย (ล่างซ้าย) มีพืชน้ำ/บัวช่วยกรอง ช่วยรักษาอุณหภูมิพื้นที่ มีกระชัง–สะพานไม้ เก็บโปรตีนให้ครัวเรือน ตะกอนบ่อสูบขึ้นเป็นปุ๋ยรดแปลง
- คลองไส้ไก่/ร่องน้ำรอบแปลง พาน้ำหมุนเวียนสู่ผัก–ผลไม้ ลดค่าน้ำ–ค่าไฟ
.
🔰 นาข้าว = ฐานพลังงานของบ้าน
- ผืนนาทางขวา/รอบแปลง ผลิตข้าวกินเองทั้งปี
- ฟางข้าว กลับมาเป็นวัสดุคลุมดิน/อาหารสัตว์/ทำปุ๋ยหมัก → วงจรสารอาหารปิด
.
🔰 สวนผลไม้–ป่า 3 อย่าง ประโยชน์ 4 อย่าง
- แถวไม้ผล (เช่น กล้วย–มะม่วง–ไม้ยืนต้น) ให้ รายได้รายปี และร่มเงา
- แนวทาง/แนวรั้วมีพืชกินได้ (กล้วย/มะละกอ) = เพิ่มอาหาร–ลดวัชพืช
- ตามแนวของ-ท้ายแปลงปลูกต้นไม้หนาทำหน้าที่เป็น กันลม–เพิ่มความชื้น–ที่อยู่ของแมลงดี = ธนาคารชีวิต
.
🔰 แปลงผักรายวัน–รายสัปดาห์
- ปลูกผักที่สามารถสร้างรายได้รายวัน เพื่อสร้างรายได้ประจำ เก็บกินเองก็ได้ลดค่าใช้จ่ายให้ครอบครัว
- อีกแปลงปลูกพืชผักที่เก็บขายทุกๆ 7–14 วัน เพื่อมีผลผลิตต่อเนื่อง ทั้งปี
.
🔰 ปศุสัตว์หลายมิติ
- เลี้ยงควาย/วัว = โรงงานปุ๋ยคอก ใช้ฟางรองพื้น เก็บมูลทำปุ๋ยหมัก–น้ำหมัก
- เล้าเป็ดไข่–เล้าเป็ดเนื้อ + บ่อเล็ก ให้ไข่–เนื้อและกำจัดหญ้า/หอยในนา
- เล้าไก่ไข่ + โซนไก่ปล่อย เพิ่มโปรตีนและควบคุมแมลง
- หมูหลุม ใช้ขี้เลื่อย–แกลบดูดซับของเสีย กลายเป็นปุ๋ยชั้นดี
- โรงเรือนไส้เดือน แปรมูลเป็นปุ๋ยไส้เดือนเพิ่มจุลินทรีย์ให้ดิน
.
🔰 ที่อยู่อาศัย
- บ้าน/ที่อยู่อาศัย ตั้งกลางงาน ใกล้น้ำ–ใกล้แปลง ดูแลสะดวก ปลอดภัย
.
🔰 โรงเก็บเครื่องมือการเกษตร
- โรงเรือนเครื่องมือเกษตร เก็บแทรกเตอร์–อุปกรณ์ซ่อม เป็นเครื่องทุ่นแรงและเวลาได้อย่างดี มีเครื่องมีอเกษตรดีมีชัยไปกว่าครึ่ง
.
♻️ ทำเกษตรแบบวงจร “เปลี่ยนของเสียให้เป็นทรัพยากร ลดค่าใช้จ่าย”
- เศษผัก–ฟาง → อาหารสัตว์/รองคอก → มูลสัตว์ → ปุ๋ยหมัก/น้ำหมัก/ชาชีวภาพ → กลับสู่แปลง
- ตะกอนบ่อ–น้ำล้างคอก → แปลงหญ้ากรองชีวภาพ → ไหลกลับสระ
- เศษไม้–กิ่งตัดแต่ง → ปุ๋ยอินทรีย์/ชีวมวลคลุมดิน → รักษาความชื้น ลดวัชพืช
.
💰 กระแสรายได้หลายจังหวะ (กินก่อน–เหลือขาย)
- รายได้รายวัน : ผัก, ไข่ไก่–ไข่เป็ด, ปลาเบิกบางส่วน
- รายได้รายสัปดาห์ : ผักรอบเก็บ 7–14 วัน, เห็ด, สมุนไพร
- รายได้รายเดือน : ผลไม้, ลูกสัตว์, ปุ๋ยไส้เดือน/ปุ๋ยหมัก, ผลแปรรูป (ดอง/ตาก/น้ำพริก)
- รายได้รายปี : ข้าว–ไม้ผล (มะม่วง/ทุเรียน ฯลฯ)
.
🧭 เศรษฐกิจพอเพียง (3 ห่วง 2 เงื่อนไข) ที่พื้นที่นี้ทำอยู่
- พอประมาณ : ปลูก–เลี้ยงเท่าที่แรงงานและน้ำพอ ไม่นำหนี้เกินจำเป็น อันไหนจำเป็นจ้างแรงงานก็จ้าง เพื่อเราจะได้ไปทำในสิ่งที่ให้ผลตอบแทนคุ้มค่ากว่า
- มีเหตุผล : เริ่มจากความต้องการของครัวเรือน กิน-ขาย-แจก
- ภูมิคุ้มกัน : ความหลากหลายของพืช–สัตว์ ลดความเสี่ยงภัยแล้ง/โรค/ราคาผลผลิต
- เงื่อนไขความรู้ : บันทึกน้ำ–เช็คดิน–ปฏิทินปลูก ทดลองเล็ก–ขยายเมื่อมั่นใจ
.
📐 สัดส่วนแนะนำ (เกษตรทฤษฎีใหม่) 30 : 30 : 30 : 10
- 30% น้ำ (สระ/ร่องน้ำ/คลองไส้ไก่)
- 30% นา
- 30% ไม้ผล–พืชผสม–ปศุสัตว์
- 10% ที่อยู่อาศัย-โรงเรือน
.
✅ เช็กลิสต์ลงมือ (สรุปเร็ว)
- เริ่มที่ “น้ำ” – วางสระหลัก + คลองไส้ไก่ให้ทั่วถึงทุกแปลง
- ตั้ง คอกสัตว์+จุดผลิตปุ๋ย ติดกัน ขนสั้น ทำง่ายทุกวัน
- ทำ แปลงผักรายวัน ใกล้บ้านก่อน แล้วค่อยขยายสวนผลไม้รายปี
- บันทึก ปฏิทินปลูก–เก็บ–แปรรูป เพื่อให้มีเงินสดรายสัปดาห์–รายเดือน
- ยึดหลัก “กินพอ–ใช้พอ–เหลือค่อยขาย” และแบ่งปันชุมชน
.
นี่คือภาพตัวอย่างของ เกษตรผสมผสานครบวงจรตามแนวในหลวง ร.๙ ที่แปลงทุกหยดน้ำและทุกกำลังแรงงานให้เป็น ความมั่นคงอาหาร + รายได้หลายทาง อย่างยั่งยืน 🌾🌳🐟🐓🛖
.
ภาพและบทความโดย : เกษตร นานา
#เกษตรนานา #เกษตรพอเพียง #พอเพียง #เกษตรทฤษฎีใหม่ #โคกหนองนา
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น